Gümrük müşavirliği ülkemizde kanunla kurulan ilk meslek olarak geçmektedir. Sanayi, ihracat ve ithalat alanında çalışanlara dış ticaret işlemlerinde müşavirlik hizmeti vermekle yükümlüdürler. Yurtdışı odaklı olan işlemlerin yürütülmesinden gümrük müşavirleri dolaylı temsilci olarak sorumlu tutulurlar. Bir eşyanın gümrük tarafından onaylanması gereken bir işlemi varsa veya kullanımı için bazı işlemlerden geçmesi gerekiyorsa gümrük müşavirleri bu konu ile ilgili belgeleri hazırlama ve eşyayı hazır etmekle görevlidirler. Ayrıca müsteşarlar tarafından verilen bazı görev sorumlulukları da mevcuttur.
Gümrük Müşaviri Nasıl Olunur?
Gümrük müşaviri nasıl olunur sorusunu cevaplamak için önce gümrük müşaviri yardımcısı nasıl oluru yanıtlamak gerekir. Çünkü gümrük müşaviri olarak görev yapabilmek için iki yıl boyunca gümrük müşaviri yardımcısı olarak çalışmış olmak gerekmektedir. Türkiye’de bu işi yapabilmek için aranan ilk şart tabii ki TC vatandaşı olmasıdır. Medeni ve kamu haklarını kullanma konusunda herhangi bir sıkıntısı olmamalıdır.
Dikkatsizlik ve tedbirsizlik sebebiyle işlenen suçlar olan taksirli suçlar hariç herhangi bir sebepten hüküm giyilmemiş olması da gümrük müşaviri olma yolunda arana şartlar arasında yer alır.
Memuriyetten çıkarılmamış olunması ve belli bölümlerin fakültelerinden veya yüksek okullarından en az lisans seviyesinde mezun olunmuş olması gerekir. Sonrasında ise 2 senelik bir staj sürecinin tamamlanmış olması şartı gelmektedir. Gümrük mevzuatı ve gümrüğe ilişkin diğer konuları kapsayan sınavda belirlenen puan üzerinde not alınmış olması da şarttır.
Gümrük Müşaviri Ne İş Yapar?
Gümrük müşavirinin yaptığı iş kanunlarca da belirlenen konulara sahiptir. İlk olarak yurt dışı ile işlem yapmak isteyen firmaların veya kişilerin gümrükleme işlemleri ile ilgilenir. İşlemleri başlatma ve sonuçlandırma onlara aittir. Firmalar veya şahıslar gümrük müşavirleri aracılığı ile aldıkları şifrelerle işlemlerini kendileri halledebilme özgürlüğüne sahiplerdir. Ancak gümrük mevduatı oldukça geniş bir alandan olduğu için tavsiye edilen bir yöntem değildir. En ufak bir hatada yüklü miktarda ceza kesilebilir. Bu nedenle tercih edilen yöntemde gümrük müşavirleri firmaları veya şahısları temsil edecek şekilde işlemleri yürütmekle görevlidirler. Müşterilere gümrükleme, lojistik, danışmanlık konularında yardım sunan gümrük müşavirleri özel üniversitelerde dış ticaret, ithalat ve ihracat konularında ders de verebilme imkanına sahiplerdir.
Gümrük Müşaviri Sınavı
Gümrük müşaviri olmak için girilmesi gereken sınav tarihi ve başvuru şartları bir ay öncesinden açıklanmaktadır. Gümrük müşaviri sınavı ise iki aşamadan oluşmaktadır. İlki ön elemedir ve resmi kuruluşlar tarafından yapılır. Bu sınavdan geçildiğinde ikinci aşamadaki sınav devreye girer. Bu sınavda ise mesleki yeterlilik araştırılır. Gümrük müşavirliği yardımcılığı için yapılan sınavlardan sadece bir tanesi yazılıdır. Gümrük müşavirliği yardımcılığı sınavı konularının yüzde 20sini genel yetenek ve genel kültür soruları oluşturur. Yani içerisinde Türkçe, Matematik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Vatandaşlık bilgisi yer alır. Kalan yüzde 80lik kısmını ise gümrük kanunu ve mevzuatına ilişkin düzenlemelerle 5607 sayılı kaçakçılıkla mücadele kanunu ile bu konuya ilişkin başlıklar oluşturur.
Güncel sınav duyuruları için T.C. Gümrük Bakanlığı resmi web sitesindeki Gümrük Müşavirliği ve Gümrük Müşavir Yardımcılığı Yazılı Sınav Duyurusu sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Gümrük Müşavirliği Görevleri
Yurtdışı ile çalışacak firmaların veya yurtdışından ürün çekecek/alacak kişilerin işlemlerinin baştan sona yürütülmesi konusunda işlem yapan gümrük müşavirleri çok geniş bir gümrük mevduatından sorumludurlar. Gümrük müşavirliği görevleri arasında tüm gümrükleme işlemleri, lojistiğin sağlanması yer almaktadır. Ayrıca ithalat ve ihracat ile uğraşacak kişilere danışmanlık hizmeti de vermektedirler.
Gümrük Müşaviri Nerede Çalışır?
Gümrük müşaviri çalışma alanları arasında ilk başta gümrükler yer almaktadır. Gümrük müşaviri yardımcıları da gümrük müşavirlerinin yanında gümrükte çalışabilirler. Bazı gümrük firmalarının ofisleri gümrükte yer almaz ve ofiste araştırmayı sağlayan kişiler buralarda çalışabilirler. Bunun yanı sıra özel üniversitelerde dış ticaret, ihracat ve ithalat konusunda da gümrük müşavirlerinin ders verebilme olanağı mevcuttur.
