Öncelikle ihracata konu malın fiili ihracat sayılıp sayılmamasına bakmak faydalı olacaktır;
- Kara taşımacılığında “Sınırı”,
- Tren taşımacılığında “Sınırı”,
- Deniz taşımacılığında “Limanı”,
- Hava taşımacılığında “Hava Limanını” terk etmesi,
Fiili ihracat sayılır.
Örnek Uygulama
- ACAR A.Ş. tarafından 20.09.20xx tarihinde 100.000.-$ ’lık mal ihracatı için işlemler tamamlanmıştır.
- İhraç edilen malın faturası 20.09.20xx tarihinde düzenlenmiş ve mal gümrüğe sevk edilmiştir.
- Gümrük Çıkı Beyannamesinin (GÇB) tescil tarihi 30.09.20xx dir.
- Gümrük Beyannamesinin fiili ihracat tarihi 03.10.20xx dir.
- 03.10.20xx tarihli beyanname üzerindeki T.C. Merkez Bankası kuru: 1.Dolar=1,9500 liradır.
.
Muhasebe kaydı yapılmadan önce dikkat edilmesi gereken hususları gözden geçirelim.
- Fatura düzenleme tarihi 20.09.20xx tarihidir.
- Yurt Dışı Satışın kaydedileceği tarih; 03.10.20xx tarihli fiili ihracat tarihidir.
- K.D.V. beyannamesine intikal edecek ay; Fiili ihraç Tarihine ait Ekim ayıdır.
- Kayıtta dikkate alınacak döviz kuru; Gümrük Beyannamesi Fiili İhracat tarihi döviz kurudur.
- Vergi İdaresi gerek KDV beyanı için gerekse hasılatın beyanı için G.B. Fiili ihracat tarihi kuruna göre matrah kabul edeceğini beyan etmektedir.
———————– 03.10.20xx ———————
120. ALICILAR HESABI                  
195.000.-
 
120.20.001 SAG Sarl Com.
 
(100.000$ x 1,9500)
           
601. YURTDIŞI SATICILAR HESABI                 
195.000.-
           
601.12.20 X Malı İhracatı
A-175985 no ‘lu Fatura, 55227 nolu İhracat Güm. Beyannamesi
ile yapılan ihracat kaydı. Dos.No: 19
————————— / —————————
Not
- G.Ç.B ile ihraç edilen malın muhasebe kaydında; G.Ç.B ‘nin fiili ihracat tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınır.
- G.Ç.B ‘deki döviz miktarı fiili ihracat tarihindeki döviz kuru ile TL’ye çevrilir ve ihracatın Türk Lirası cinsinden değeri ile muhasebeleştirilir.
.
İhracat Ödemesi
İhracat mal bedelinin yurda geliş tarihi ile malın gümrükten çıktığı (gümrük hattını geçtiği) fiili ihracat tarihi arasında;
Lehte oluşan kur farkı 601.Yurt Dışı Satışlar hesabına,
Aleyhte oluşan kur farkı 612.Diğer İndirimler hesabına kaydedilir.