Ordino, Konşimentoda yazılı malların kısım kısım çekilebilmesini temin etmek üzere hazırlanan emir veya talimattır. Bir malı yükleme veya boşaltmadan önce vapur ve nakliye acentelerinden kaptana ya da nakliyeciye hitaben bir ordino (emir mektubu) verilir. Buna “teslim emri” de denir.
Malı yükletecek veya boşaltacak olan mal sahibi bu ordino ile vapurun kaptanına ya da nakliyeciye başvurarak işlemin tamamlanmasını sağlar. Mal noksansız yüklendikten sonra kaptan ordino yerine mal sahibine konşimento adlı bir belge verir. Ordino aynı zamanda eski 1615 sayılı Gümrük Kanununa göre konşimentoya karşılık eşyanın çekilmesi için talimat idi. Ancak 2000 yılında yürürlüğe giren 4458 sayılı Türk Gümrük Mevzuatı zorunlu uygulamasına göre ordino kaldırılmış yerine konşimentonun ibrazı esası getirilmiştir.
Yükleme Ordinosu
Booking note ile bir ön anlaşmaya varan taraflar, yükün gemiye yüklenmesi için, bir yükleme ordinosunu yük sahibinin eline vermeden önce, kendisinden bir istek mektubu alır. 3 nüshadan oluşan yükleme ordinosunu (Mate’s receipt) yükleyene verir ve malın yüklenmesini sağlar. Hazırlanan 3 nüsha;
Yük gemiye fiilen yüklendikten sonra gemi kaptanı veya ikinci kaptan tarafından imzalanıp, geminin mührü ile mühürlendikten sonra yükleyiciye iade edilir. Yükte ya da ambalajda bir hasar varsa ve/veya yükü ilgilendiren hususlar bu nüshaya yazılıp, imzalanır. Bu nüsha ile yükün fiilen gemiye hangi durumda yüklendiği ispat edildiğinden, acente buna istinaden konşimentoyu yükleyiciye verir.
Acente tarafından imzalanan bu nüsha gemide kalır. Gemi kaptanı taşıma veya boşaltma esnasında, acente tarafından düzenlenmiş diğer evrakı (manifesto, konşimento vb.) elindeki bu nüsha ile kontrol eder.
Bu nüsha acentenin nezdindeki gemi dosyasına konulmak üzere tanzim edilip, yükleyicinin yükleme talimatı ve konşimentonun alınıp/satılamaz nüshası ile birlikte dosyada saklanır.
